Oleje zimnotłoczone to oleje roślinne pozyskiwane z nasion lub orzechów przez proces tłoczenia na zimno. W przeciwieństwie do olejów rafinowanych, zimnotłoczone zachowują większość swoich korzystnych składników odżywczych, smaków i aromatów. Oto jak przebiega proces produkcji olejów zimnotłoczonych:
- Selekcja i przygotowanie surowca: Wybierane są wysokiej jakości nasiona lub orzechy, które nie zawierają żadnych zanieczyszczeń ani uszkodzeń. Surowiec jest następnie dokładnie czyszczony i suszony.
- Usuwanie łusek lub łupin: W przypadku niektórych nasion, takich jak słonecznik czy sezam, konieczne jest usunięcie łusek lub łupin przed tłoczeniem. W przypadku orzechów, takich jak migdały czy orzechy włoskie, należy je również obrać z łupin.
- Tłoczenie na zimno: Używając tłocznicy na zimno (zwanej też prasą śrubową), nasiona lub orzechy są poddawane procesowi tłoczenia, w wyniku którego z surowca wydzielany jest olej. Tłoczenie na zimno oznacza, że proces odbywa się w temperaturze poniżej 40-50°C, aby zachować korzystne składniki odżywcze oraz smak i aromat oleju.
- Odpoczynek i osiadanie: Po tłoczeniu olej jest pozostawiony na jakiś czas, aby drobne cząstki stałe i resztki mogły opaść na dno naczynia. Może to trwać od kilku godzin do kilku dni, w zależności od oleju.
- Filtracja: Gdy cząstki stałe opadną na dno, olej jest przesączany przez filtr, aby usunąć pozostałe drobiny. Może to być wykonane za pomocą filtrów papierowych lub materiałowych.
- Butelkowanie i przechowywanie: Ostatecznie, olej jest przelany do szczelnych, ciemnych butelek, które chronią go przed światłem i tlenem. Oleje zimnotłoczone powinny być przechowywane w chłodnym i ciemnym miejscu, aby utrzymać swoje korzystne właściwości jak najdłużej.
Warto pamiętać, że oleje zimnotłoczone mają krótszy okres przydatności niż oleje rafinowane, ponieważ nie przechodzą procesu rafinacji i nie zawierają konserwantów.
Zalety olejów zimnotłoczonych
Oleje zimnotłoczone oferują wiele zalet w porównaniu z olejami rafinowanymi, głównie ze względu na sposób ich produkcji, który pozwala zachować większość korzystnych składników odżywczych, smaków i aromatów. Oto niektóre z zalet olejów zimnotłoczonych:
- Wyższa wartość odżywcza: Ponieważ oleje zimnotłoczone są tłoczone w niskich temperaturach, zawierają więcej witamin, minerałów, fitosteroli i innych korzystnych substancji odżywczych, które mogą być utracone w wyniku procesów rafinacji i wysokich temperatur.
- Bogatszy smak i aromat: Oleje zimnotłoczone zachowują naturalny smak i aromat swojego surowca, co sprawia, że mają bardziej intensywny, bogatszy i bardziej złożony profil smakowy niż oleje rafinowane.
- Brak szkodliwych substancji chemicznych: W procesie tłoczenia na zimno nie stosuje się żadnych rozpuszczalników ani substancji chemicznych, co sprawia, że oleje zimnotłoczone są wolne od potencjalnie szkodliwych związków.
- Lepsza jakość tłuszczów: Oleje zimnotłoczone są bogate w zdrowe tłuszcze nienasycone, takie jak kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, które są ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Proces tłoczenia na zimno pozwala na utrzymanie tych korzystnych tłuszczów w olejach.
- Antyoksydacyjne właściwości: Oleje zimnotłoczone zawierają większe ilości naturalnych przeciwutleniaczy, takich jak witaminy E i C, które pomagają chronić komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki.
- Ekologiczne i trwałe: Proces produkcji olejów zimnotłoczonych jest bardziej ekologiczny, ponieważ nie wymaga użycia dużych ilości energii ani rozpuszczalników chemicznych. Ponadto, oleje zimnotłoczone są często produkowane lokalnie i na mniejszą skalę, co może przyczynić się do zrównoważonego rozwoju społeczności lokalnych.
Warto zaznaczyć, że oleje zimnotłoczone mogą mieć krótszy okres przydatności niż oleje rafinowane, dlatego powinny być przechowywane w chłodnym i ciemnym miejscu, aby utrzymać swoje korzystne właściwości jak najdłużej.